Category Archives: book reviews

Μάθε, παιδί μου, γράμματα. Δημόσια ή ιδιωτικά;

Category : book reviews

vivlio_ston_anisixo_mathiti

Θετικά και κάθετα. Με όλα τα στραβά του. Τις δυσκολίες του. Το δημόσιο σχολείο αξίζει ακόμα. Απόδειξη; Το υπέροχο βιβλίο του Αντώνη Καρτσάκη «Στον ανήσυχο μαθητή μου». Ο συγγραφέας, σε ωραίο πρωτοπρόσωπο λόγο απευθύνει μια μακρά επιστολή. Όχι στους εύκολους, στα καλά παιδιά της τάξης που λένε το μάθημά τους και όλα τα κατάλαβαν. Στους δύσκολους, ταραξίες μαθητές. Ίσως καίγανε τις καρέκλες στο μάθημα ή πετούσαν τα βιβλία μετά τις εξετάσεις. Αλλά αξίζανε την προσοχή του.

Ο τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένο το βιβλίο δεν μπορεί παρά να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στο δημόσιο σχολείο. Ο συγγραφέας, χωρίς να φαίνεται αυτό, διατρέχει και ανατρέπει όλο το Αναλυτικό Πρόγραμμα Γυμνασίου και Λυκείου. Όχι πληκτικά και θεωρητικά. Πρακτικά, απλά, εντός βιωμάτων αφηγείται την επίτευξη του μεγάλου στόχου κάθε δασκάλου προς τον μαθητή: να σε βάλω στο παιχνίδι. Γιατί το μάθημα δεν είναι τίποτε άλλο από παιχνίδι. Κι όσο παίζει παρέα με τον ανήσυχο μαθητή, ο καθηγητής τον μορφώνει και τον μεταμορφώνει. Ο ρατσιστής γίνεται διεθνιστής, ο τεμπέλης εργατικός, ο δούλος ελεύθερος, ο συμβιβασμένος ασυμβίβαστος.

“Read More”

Και φύλακας και πιάστης: η νέα μετάφραση του Σάλιντζερ

Category : book reviews

fylakas

Κατ’ αρχάς, αυτή ήταν μια κατ’ αρχήν ψυχαναγκαστική διαδικασία, που δεν έχετε κανέναν λόγο να κάνετε: Διάβασα και τον παλιό και τον καινούριο, κι ανάμεσα τζόλευα τον πρωτότυπο του Salinger.

Ο Χόλντεν Κόλφηλντ, ο έφηβος μέσα μας, απλωμένος στις μαγικές σελίδες του μυστηριώδους συγγραφέα έχει θρέψει γενιές και γενιές αναγνωστών. Αποδέχεται αυθεντίες; Έχει μήπως εικονίσματα να προσκυνά και σιγουριές να περιφέρει;

“Read More”

Ο queer Καβάφης όλων μας

Category : book reviews

cavafy

Λίγο εν ψυχρώ γράφεται τούτη η κριτική για ένα βιβλίο που διαβάζεται εν θερμώ. Και πώς αλλιώς, άλλωστε, αφού ο Καβάφης του Δημήτρη Παπανικολάου είναι ένα μαχητικό, διαφωτιστικό βιβλίο. Αλλά ας αρχίσουμε με μερικές ορισμούς. Βέβαια, άντε να ορίσεις εκείνο που δεν ορίζεται. Εδώ σε θέλω κάβουρα.

Queer (κουίρ) σημαίνει σεξουαλική ελευθερία. Το queer άτομο επαναστατεί ενάντια στον ομοφυλόφιλο προσανατολισμό του, δεν αποδέχεται κανέναν ορισμό και κινείται ελεύθερα πάνω στο συνεχές της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Δεν στέκεται στο δίπολο «έτσι ή γιουβέτσι», παρά ελεύθερα επιλέγει κάθε φορά την διάθεση του εαυτού του.

“Read More”

Ο Εμπειρίκος της νεότητος

emp1

Η συλλογή «1934 – Προϊστορία ή Καταγωγή» (εκδόσεις Άγρα) εκδίδεται λίγο μετά την πληροφορία πως ο πρωτοπόρος ποντοπόρος υπερρεαλιστής απεβίωσε εν καταθλίψει. Την πληροφορία δίδει σε συνέντευξη ο γιος του, Λεωνίδας Εμπειρίκος. «Aπογοητεύθηκε από την αδυναμία της ανθρωπότητας να ενηλικωθεί» διαβάζουμε. Το δεχόμαστε ανερυθριάστως; Η πηγή είναι έγκυρη, πλην όμως η σφύζουσα «Προϊστορία» έρχεται προς επίρρωσιν του ακριβώς αντιθέτου.

Ήδη από τη νεότητά του ο Εμπειρίκος, πριν το πρώτο υπερ-ρεαλιστικό κείμενο στα ελληνικά, την Υψικάμινο, έχει κατασταλάξει. Τραγουδά τη ζωή, καταπατά τον θάνατο και άδει την ελευθερία. Έχει διαβάσει, έχει περιπλανηθεί στα ρεύματα σκέψης της εποχής του και τη θλίψη καταρρακώνει με λέξεις. «Αρκετά κακοζήσαμε χρόνια νιώθοντας πως τούτο δεν συμβαίνει χωρίς λόγο. Αρκετά ενατενίσαμε την θλίψη της ζωής και του τάφου. Τώρα που δεν λέμε πια “πρέπει να σηκωθούμε” γιατί σηκωθήκαμε ολόρθοι. Πολεμάμε με φανατισμό με ηδονή και με πίστη. Καταστρέφοντας θα δημιουργούμε. Τώρα που ζούμε».

“Read More”


Oulipo και ου λυπώ: Τα Πεζά της Πολυδούρη

Category : book reviews

 

Πρώτη δημοσίευση: 10 Μαρτίου 2015, Πηγή: protagon

Αν σκεφτούμε ότι η Πολυδούρη ένθετα κριτικάρει την ίδια τη διαδικασία της γραφής της, σαρκάζει και κοροϊδεύει το έργο της, ναι, θα γράψω το κουφό, θυμίζει Oυλιπό. Περιπαίζει τον αναγνώστη, γίνεται η ίδια αναγνώστρια και μέσα από τους ήρωές της ανατρέπει ό,τι πάει να χτίσει. 

Μπορούμε να πούμε ότι η πεζογραφία της Πολυδούρη θυμίζει Ουλιπό; Θυμίζει η Μανιάτισσα τον μεταμοντέρνο Calvino; Ή τον κυνικό Raymond Queneau; Ο πρώτος στο Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης στήνει έναν καλειδοσκοπικό λαβύρινθο όπου η πρώτη αφηγούμενη ιστορία χάνεται μέσα στη δεύτερη, και ούτω καθεξής, σε ένα αέναο παιχνίδι διακειμενικότητας, έρωτα και εξαπάτησης του αναγνώστη. Ο δεύτερος στις Ασκήσεις Ύφους αφηγείται την ίδια φαινομενικά ασήμαντη ιστορία 99 φορές, με διαφορετικό τρόπο, από διαφορετική σκοπιά. Κι αναδεικνύει έτσι τα «όρια» της γλώσσας και πώς κάτι τάχα βαρετό μπορεί να αποκτήσει ενδιαφέρον αν αλλάξει η θέασή του.

“Read More”


Beatles: Το μεγαλύτερο ρομάντζο του 20ού αιώνα σε σκίτσα

Tags :

Category : book reviews

beatles

Μια φορά κι έναν καιρό, στο βιομηχανικό Λίβερπουλ ήταν τέσσερα, εχμ, πέντε παιδιά της εργατικής τάξης που δεν ξέρανε τι τους γίνεται. Δεν είχαν και πολλές επιλογές εκεί γύρω στα είκοσι, μπορούσαν ή να μπαρκάρουν ή να γίνουν ηλεκτρολόγοι. Ώσπου έσκασε μία τρελή και παλαβή βόμβα που λεγόταν ροκ εν ρολ. Αναίσχυντοι άνθρωποι κουνάγανε τα γοφιά τους θηλυπρεπώς, φτιάχνανε τα μαλλιά τους με μπριγιαντίνη, παίζανε άτεχνες, σκληρές μελωδίες στις κιθάρες και τρελαίνανε τα κορίτσια. Ο Έλβις. Τα παιδιά από το Λίβερπουλ άρχισαν να αντιγράφουν το αμερικανάκι, να πειράζουν τα γερόντια στον δρόμο και να καταστρέφουν τις κιθάρες τους.

“Read More”

Κλαφ’ τα Χαράλαμπε: Ο Πίνακας και ο Καθρέφτης

Category : book reviews

magoylas_o-pinakas-kai-o-ka8refths

Στο πρώτο του μυθιστόρημα ο Χαράλαμπος Μαγουλάς αφηγείται έναν πένθιμο έρωτα. Ακολουθώντας κατά πόδας ένα ποίημα του Καρυωτάκη, στο ΠΡΙΝ του έρωτα συνέρχεται από τον προηγούμενο. Εδώ, το ύφος του Φιλολόγου – Αφηγητή είναι καθαρό, ο λόγος δομημένος. Έχει μόλις επιστρέψει στον Πειραιά και γυρίζει σπίτι του. Το ταξίδι με τον ηλεκτρικό γνώριμο, μια Αθήνα που πάλλεται από την ερωτική καταστροφή. Ή την οικονομική; Αλλά ο Φιλόλογος ακόμα ξέρει τι λέει. Τέρπεται από τους δρόμους, συνομιλεί δημιουργικά με τα ονόματά τους, με την ιστορία και την μνήμη της πόλης του. Σουλατσάρει στα Εξάρχεια, έχει μόλις χάσει τη δουλειά του. Άνεργος αλλά προσπαθεί να μην είναι άεργος. Έχει μόλις απολυθεί από ένα ιδιωτικό λύκειο στο Μαρούσι, χάνει και Εκείνη. Πώς να συνέλθει από την απώλεια των δύο; Το εργασιακό δείχνει να μη μπορεί να λυθεί.

Έτσι ευρίσκει ή εφευρίσκει μιαν άλλη Εκείνη. Την Κοκκινομάλλα. Να είναι τάχα αληθινή ή πλάσμα της φαντασίας;

“Read More”

Η ανάσταση του Μάικλ Τζάκσον

michael

Εἰ καὶ ἐν τάφῳ κατῆλθες ἀθάνατε, ἀλλὰ τοῦ Ἄδου καθεῖλες τὴν δύναμιν,
καὶ ἀνέστης ὡς νικητής, Χριστὲ ὁ Θεός, γυναιξὶ Μυροφόροις φθεγξάμενος.

Ο Μάικλ Τζάκσον ανεστήθη; Τι λέει τούτος; Ο Δημήτρης Σωτάκης στο τελευταίο, και καλύτερό του μυθιστόρημα, παρωδεί την ποπ λογοτεχνία τη βασιζόμενη στον βίο και τη πολιτεία διασήμων μουσικών ειδώλων. Αλήθεια, τι έκανε ο Έλβις όταν απολύθηκε από το στρατό; Πού ήταν ο Τζον όταν χώρισε με τη Γιόκο; Ποιες οι τελευταίες στιγμές του Τζιμ Μόρισον; Ιντριγκαδόρικα ερωτήματα. Συγγραφείς αποπειράθηκαν απάντησης, γράφοντας αληθοφανείς ευπώλητες εκδοχές. Ο Σωτάκης πάει πέρα από όλα αυτά. Τα αφομοιώνει, τα κοροϊδεύει.

Ο δικός του Μάικλ, ουδεμία σχέση έχει με τον Τζάκσον. Γράφει ποιήματα.

“Read More”