Monthly Archives: March 2020

Παράξενες Νύχτες στην Ακρόπολη — Weird nights on the Acropolis

Ilias Kolokouris, PhD Candidate, University of Athens

And suddenly everyone’s lives had changed in the most unexpected manner. Forever? Who knows. Let’s hope just for the time being. Things take for granted were now expectations or wishes. Liberties, like walking down the street or staring at the waves of the open mediterranean sea, down in Pirea, were limited, if not banned. Weird days and nights at the Acropolis, bringing in mind the novel of Nobel Prize Laureate, Georgios Seferis Six Nights on The Acropolis.

In the novel, we read through a mystical saga of sexual liberty and maturation, that is played out in the streets, tavernas and brothels of Athens. Athens, which, in the novel is packed with poor refugees from the Asia Minor Catastrophe of 1922. Similar surreal nights seem to have occurred in Greece amidst the outbreak of the Pandemic. Today, Athens is packed with refugees again; but brothels as well as tavernas have all been shut down, because of the Pandemic of CoronaVirus 19. “Ζούμε ιστορικές στιγμές” a friend said, from New York. We do, indeed, live in historical moments. This Spring shall be a Milestone for generations that will come after the Pandemic.

Πάνω Κάτω η Πατησίων ;

But first, let us think about the word Pandemic. Pan — derives from πᾶν + δῆμος πάνδημος is derived from παν- (pan-, prefix meaning ‘all, every’) + δῆμος (dêmos, “the common people;”). The Athenians had connected Aphrodite Pandemos with their legendary unifying hero Theseus and sought her blessings in uniting the people of Athens politically and socially. Aphrodite Pandemos was also linked with Peitho, the personification persuasion. The two cults of Pandemos Aphrodite and Peitho had been established by Theseus after unifying the cities of Attica. According to Harpocration, who quotes Apollodorus,Aphrodite Pandemos has very old origins, “the title Pandemos was given to the goddess established in the neighborhood of the Old Agora because all the Demos (people) gathered there of old in their assemblies which they called agorai.”1

And where is Aphrodite Pandemos?

So let’s think, can we call the Pan-demic really a “pan” demos disease? Of EVERY-one? Legally, we definitely should. Probably earlier than now. Alas, linguistically, if we decide to call CoronaVirus-19 a “pandemic”, then we are all doomed. And are we? We cannot foresee the future. Let’s hope not and pray, those who believe, as well as follow the state rules.

No ouzo at the tavernas for today

The weird nights at the Acropolis occurred after the closure, on Friday the 13th, of all museums and archaeological sites, including the entire Acropolis, the Theatre of Dionysus, at least until the end of the month March. The Ministry of culture made the announcement, at first giving hope. The initial announcement was that “non open air archaeolgical sites shall close and museum visits shall be limited”. On March 12th. Then, shopping mall, cafes, hairdressers, everything was shut down as Greece had 117 confirmed cases and one (then, now up to 5) fatal cases.

The image of the empty Sacred Rock of Athena on these sunny spring days does look strange to everyone. Weird. Nonetheless, considering the current situation globally, it gives hope for survival. We will stay healthy and visit the Sacred Rock not scared, but happy and safe.

A group, probably the last student group for this spring season to travel the archaeological sites of Greece for 2020, visited the Acropolis last Friday. The site was merely crowded, very few were visiting, mostly families. Then, upon return at their hotel, one of the students got severely entoxicated and burst into a psychotic episode. Apparently, the use of ouzo has not been made clear as an apperitivo, an appetizer that you sip one glass of. After harassing fellow students near the empty Monastiraki Square, the student was kept in his room under strict surveillance from his dedicated supervisors and teaching assistants overnight. The student safely returned home, back to the US, not adding a bigger fatal problem to his fellow students. Had the full moon affected his mental health? Or general coronavirus pressure? The full moon, probably not, because it took place many nights before the incident.

Monastiraki Square, masked

But concern has increased with the shutting down of the archaeological sites amidst the greek economists. Besides the fact that the Roman Agora or the Theatre of Dionysus look dystopian when found so empty, some locals have different opinion. Soula, 59, local of Thission area, right across the Athenian Agora, argues in another manner “I prefer it now, as is; empty! People are just marching through in swarms, causing loud noise. This is a beautiful neighborhood and we have lost our peace over the last years with the huge tourism wave! We need to live in harmony and balance!”

Though this aspect might be true, the economy of Greece has had a massively negative impact with all the tours cancellations or rescheduling. The state has announced that there will be great fund for those whose jobs are at risk, but it is common knowledge that many work undeclared and were only waiting for the summer season to make a living for the whole year. Last year, more than 33 million visitors visited Greece. Unfortunately, though fertile the land, the locals seem to be not given the chance to grow their own goods, thus leaving tourism as the single alternative for an economy on the prowl from the shark markets. The markets, of course, are affected by all the massive cancellations. And this will, eventually, affect the locals. Will it make them turn to agriculture? But if you have no property and live in a modern city like Athens, how can you turn to agriculture?

In the meantime, the Hellenic Olympic Committee on Friday the 13th, too, made a public announcement suspending the rest of the Olympic Torch relay, because of fears for the spread of the Coronavirus. The Olympic Flame, not ancient custom, but a tradition started in 1928 in Amsterdam, became a Relay at the Berlin Olympics of 1936, which were, indeed organized by the Nazis.

“Therefore we do not need such a tradition! This country resisted Nazism! And also the whole dress up ceremony is absolutely kitch ! ” local of Olympia, Eleni, argues. This may be true for some, but the symbol of the Olympic Flame has been disconnected from the Nazi regime and the time it had Greece under occupation. At least, there was a progressive first in this 2020 Olympic Torch Relay, in the Archaeological Site of Olympia. Only about 100 visitors were allowed in the ceremony, including the Former President of Greece, Prokopios Pavlopoulos, who was given an award by the International Olympic Committee. The First of the Ceremony was the historic moment of a female athlete being the first torchbearer. Quite late, one could say, but at least Anna Korakaki, who has honoured the Greek flag started off the brief relay, to be followed by Ekaterina Stefanidi.

Lonely Karyatids in Athens

Afterwards, the brave Scotsman, Gerard Butler who played Leonidas in the legendary movie 300 had the courage to carry the light of the Olympic Flame into the modern city of Sparta. So far, only one case of Coronavirus has been reported from Sparta. Let’s hope the brave Leonidas shall not be affected as much as the greek economy.

This is Sparta!

Shops, bars and restaurants have all been shut down, due to the fear of the Coronavirus. The Crown above our heads, like the Sword of Damocles. Even though one could say we do not have that much power overall, unlike Damocles.

Culture Minister Lina Mendoni on Friday announced the closure of museums and archaeological sites across the country. Staff for the archaeological sites still continue to go to work, as minster Mendoni announced, to keep the archaeological sites safe. The health ministry has also put out an urgent call for an additional 2,000 medical staff, even though before the Coronavirus crisis there have occurred cut downs on public healthcare. The closures will last until March 30, as we know until now. On the other hand, epidimiologists argue that COVID-19 has not broken out fully in Greece, because of the good weather. But it is true that facts from myths, truth from fiction, made up stories from reality have been hard to decipher lately. One could bring in mind the words of Thycidides about the plague of Athens, crossing our fingers that visions and images like these do not occur again. But it does feel ironic that centuries after we are still unprepared globally for this, and the measures taken in 1918 for the spanish flu are quite similars to the measures today; For we have researched greek newspapers of 1918, and we found similar ideas like those of today, except written in purist Katharevousa. For now, Thycidides of Oloros, from the Athenian deme of Alimos; Pericles and both his legitimate sons, Paralus and Xanthippus, died of the plague. Aspasia made it and so did the great historian, to narrate the Funeral Oration as well as the Λοιμός τῶν Ἀθηνῶν:

θεῶν δὲ φόβος ἢ ἀνθρώπων νόμος οὐδεὶς ἀπεῖργε, τὸ μὲν κρίνοντες ἐν ὁμοίῳ καὶ σέβειν καὶ μὴ ἐκ τοῦ πάντας ὁρᾶν ἐν ἴσῳ ἀπολλυμένους, τῶν δὲ ἁμαρτημάτων οὐδεὶς ἐλπίζων μέχρι τοῦ δίκην γενέσθαι βιοὺς ἂν τὴν τιμωρίαν ἀντιδοῦναι, πολὺ δὲ μείζω τὴν ἤδη κατεψηφισμένην σφῶν ἐπικρεμασθῆναι, ἣν πρὶν ἐμπεσεῖν εἰκὸς εἶναι τοῦ βίου τι ἀπολαῦσαι.

Θουκυδίδου Ιστορίαι 2.53

Neither the fear of the gods nor laws of men awed any man, not the former because they concluded it was alike to worship or not worship from seeing that alike they all perished, nor the latter because no man expected that lives would last till he received punishment of his crimes by judgment. But they thought there was now over their heads some far greater judgment decreed against them before which fell, they thought to enjoy some little part of their lives.

(Translation : Thomas Hobbes. translator. London. Bohn. 1843)

1 Rosenzweig, Rachel (2004). Worshipping Aphrodite: Art and Cult in Classical Athens. University of Michigan Press. p. 14.


Η Απαισία Επισκέπτις των Πατρών Γρίπη φεύγει

Εἶνε γνωστὸν ὅτι εἰς τὰς ἐπιδημίας ἔχει νὰ κάμῃ πολὺ τὸ ἠθικὸν!

Η Απαισία Επισκέπτις του 1918, λάθρα βιούσα εν τη πόλει

και πώς έφυγε από την Πάτρα

Ηλίας Κολοκούρης

Υπ. Διδ. Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ

Τραγουδεῖ, τραγουδεῖ καὶ ὅλαι αἱ κλεισμέναι ψυχαὶ εἰς τὰ νεκρὰ σώματα, αἰσθάνονται εἰς τὰ σπλάγχνα των τὰ ἡδονικὰ ἀναταράγματα τῆς ὡραίας Σουλαμίτιδος. Καὶ ὁ Τραγουδιστὴς θὰ τραγουδῇ, θὰ τραγουδῇ, μὲ τὴν ὑψηλοτέραν καὶ γλυκυτέραν του φωνήν, θὰ τραγουδῇ ἕως ὅτου αἱ ψυχαὶ πεταχθοῦν καὶ ἀνοίξουν ὅλας τὰς θύρας, ὅλα τὰ παράθυρα, ἕως ὅτου προβάλλουν ὅλαι ἐρωτευμέναι εἰς τὸ φῶς, διὰ νὰ ἰδοῦν τὸν τραγουδιστήν, ἀλλ᾿ ὁ τραγουδιστὴς δὲν θὰ εἶνε πλέον. Δὲν θὰ εἶνε ὁ τραγουδιστής, ἀλλὰ θὰ εἶνε ὅλαι αἱ ψυχαὶ ξυπνημέναι, ὅλαι αἱ θύραι καὶ τὰ παράθυρα ἀνοικτά, ἀλλὰ θὰ εἶνε ὅλαι αἱ ψυχαὶ ἐλευθερωμέναι, θὰ εἶνε ὅλαι αἱ ψυχαὶ ἐρωτευμέναι, ἐρωτευμέναι εἰς τὸ Φῶς.

Περικλής Γιαννόπουλος

Εκείνα τα φρικώδη, σχεδόν ντεκαντένς αισθητιστικά έγραψε ο συμπολίτης μας κ. Πετραλιάς στις 11 Οκτωβρίου 1918, με το εκτεθειμένον πτώμα επί της οδού Μπουκαούρη. Τρεις ημέρες μετά, 14 Οκτωβρίου ημέρα Κυριακή, διαβάζουμε την ανακοίνωση της Νομαρχίας Αχαϊοήλιδος, στο Νεολόγο:

Τὸ ἐκτεθειμένον πτῶμα

Κατόπιν τῆς δημοσιευθείσης διαμαρτυρίας ὑπὸ τοῦ συμπολίτου μας κ. Ξεν. Πετραλιᾶ περὶ τοῦ ἐπὶ διήμερον ἐκτεθειμέου πτώματος ἐν μέσῃ ὁδῷ, ὁ Νομάρχης κ. Βουτσινᾶς διέταξε τὸν κ. Διευθυντήν τῆς ἀστυνομίας, ὅπως προβῇ εἰς αὐστηρὰν ἀνάκρισιν περὶ τοῦ ὑπευθύνου. Ἐκ τῶν ἀνακρίσεων προέκυψεν, ὄτι τὴν εὐθύνην φέρει ὁ ἀστυνόμος τοὺ 4ου τμήματος, τοῦ ὁποίου καὶ ἐζητήθη ἡ τιμωρία.

Ο αστυνόμος αυτός λοιπόν τέθηκε σε διαθεσιμότητα; Σε δυσμενή μετάθεση; Δεν γνωρίζουμε. Πάντως η Ελλάδα εκείνα τα χρόνια βρίσκεται στο πλευρό της Αντάντ, υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ο Πόλεμος βρίσκει τον Βενιζέλο Δικαιωμένο έναντι του Βασιλέα, τους Έλληνες νικητές, αλλά και εξαντλημένους. Και συνεχίζεται ο πόλεμος μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Κάπου εκεί πολλοί στρατιώτες, εξαντλημένοι από χρόνια πολέμου, φεύγουν για τις ΗΠΑ και το Μεξικό, συμπεριλαμβανομένου του Θεοφάνη Κολοκούρη. 

Ωστόσο, ήδη τον Μάιο του 1918 η Βουλγαρία έχει ηττηθεί από τις τραυματισμένες ελληνικές δυνάμεις. 1835 Βούλγαροι στρατιώτες συλλαμβάνονται ως αιχμάλωτοι. Και μερικοί εξ αυτών αποδεικνύονται χρήσιμοι για την Πάτρα που ασθενεί και βρίθει ακαθαρσιών !

Ἑζητήθησαν Βούλγαροι

Ὁ κ. Νομάρχης Βουτσινᾶς κατόπιν τῆς ἐλλείψεως ἐργατῶν διὰ τὴν καθαριότητα τῆς πόλεως, ἐζήτησε παρὰ τοῦ Ὑπουργείου τὴν ἀποστολὴν 100 Βουλγάρων αἰχμαλώτων, ὅπως ἀπασχοληθοῦν διὰ τὴν καθαριότητα τῆς πόλεως.

Οι Βούλγαροι αυτοί αιχμάλωτοι καταφθάνουν, καθαρίζουν τελικά την πόλη, αλλά ήδη από τις 15 Οκτωβρίου, και τούτο αιτιολογείται με δημοσίευμα την επόμενη ημέρα σχετικά με το καταστρεπτικό δια τον Ελληνισμόν έργο των Βουλγάρων. Πριν φθάσουν οι αιχμάλωτοι όμως ήδη διαβάζουμε πως

Κατὰ πληροφορίας ἰατρῶν, παρατηρεῖται ποιά τις ὕφεσις εἰς τὴν μαστίζουσαν τὴν πόλιν ἐπιδημίαν τῆς γρίππης. Τὰ σημειούμενα νέα κρούσματα καθ᾽ ἑκάστην εἶνε ἐλάχιστα, τοῦτο δὲ ὀφείλεται εἰς τὰ προφυλακτικά μέτρα, τὰ ὁποῖα αὐτοὶ ὁι κάτοικοι λαμβάνουν, ἀποφεύγοντες τὰς ψύξεις, τὰς συγκεντρώσεις καὶ τὴν εἰς τὸ ὕπαιθρον παραμονὴν κατά τὰς νυκτερινὰς ὥρας. Ἀτυχῶς, λόγῳ τῆς έπιδειχθείσης ἀπροθυμίας τῶν ἰατρῶν τῆς πόλεως εἰς τὴν πρόσκλησιν τοῦ κ. Νομάρχου, δὲν κατωρθώθη ὁ καταρτισμός στατιστικῆς τῶν ὅλων κρουσμάτων καὶ τῶν σημειουμένων νέων τουιούτων καθ᾽ ἑκάστην, ὥστε νὰ κρίνουν αἱ ἀρχαί ἐπακριβῶς καὶ ἐπὶ τῇ βάσει στατιστικῆς περί τῆς πορείας τῆς νόσου, τῆς ἐξαπλώσεως ἤ τῆς περιστολῆς ἀυτῆς ἀπὸ ἡμέρας εἰς ἡμέραν. Ἐξ ἄλλου ὁ Ἱατρικὸς Σύλλογος, ὅστις ἐκλήθη προχθὲς δὲν κατώρθωσε νὰ συνεδριάσῃ, καθότι μόνον τρεῖς τῶν ἰατρῶν προσῆλθον καὶ συνεπῶς ἐματαιώθη ἡ σύσκεψις.

Αλλά παρά το καθησυχαστικό δημοσίευμα της Νομαρχίας, πανικός έχει κυριεύσει την πόλη. Φήμες κυκλοφορούν για μάγια, για κάποια κατάρα που έχει πέσει στην πόλη, η απελιπισία κυριεύει τον κόσμο. Όπως και σήμερα καλοθελητές βρίσκονται, αλλά δεν είναι στο ελληνικό κοινοβούλιο ή σε θεσμικό ρόλο. Ανώνυμη επιστολή του κυρίου ΜΗΧΑΝΟΤΕΧΝΙΤΟΥ δημοσιεύεται στο Νεολόγο ανήμερα του Αποστόλου Ιακώβου. Εκεί ο ανώνυμος του Συνδέσμου Μηχανοτεχνιτών, περιγράφει την λύση, πώς η ενδημική νόσος θεραπεύθηκε μετά από πυρκαγιές και κατακλυσμιαίες βροχές στη Θεσσαλονίκη, με τον ενδιαφέροντα πιασάρικο τίτλο:

Ο ΚΑΦΦΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΝ

Τὸ φάρμακον ἐις ὁπερ ἀναφέρομαι ἔχει τὴν πηγή του ἐν τῇ Βίβλῳ, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ αἰῶνες κατόπιν ἔκαμον χρῆσιν αὐτοῦ, καὶ αὐτὴ ἡ Ἀναγέννησις ἐχρησιμοποίησε τοῦτο τῇ συμπράξει τοῦ τότε άνακαλυφθέντος πυροβόλου. Ἀγνοῶ ἄν οἱ τότε ἀρμόδιοι τρόφιμοι τῆς τέχνης τοῦ Ἱπποκράτους ἐβασίζοντο ἐπὶ τῆς παραγωγῆς τοῦ καπνοῦ ἤ τῆς διαταράξεως τῶν ἀερίων στρωμμάτων. Ἐκ τῆς παιδικῆς ἡλικίας ἠγάπων τὸν καφφὲν καὶ ἐπὶ δεκαετίαν ἐμπορεύθην αὐτὸν ἐν Καΐρῳ. Εὐρέθην ἐν μέσω τῶν βροτολοιγῶν ἐπιδημιῶν, αἵτινες ἐμάστισαν τὴν Αἴγυπτον ἐπὶ 8 ἔτη. Δὲν ἔπαθον ποτὲ τὸ ἐλάχιστον καὶ ἀποδίδω τὴν ἀτρωσίαν μου εἰς τὴν πολυποσίαν τοῦ καφὲ. Γνωρίζω ὅτι φονεύει τὰ μικρόβια τοῦ τύφου ἐντὸς 5 ὡρῶν, τὰ τῆς χολέρας ἐντὸς 18 ὡρῶν καὶ πολλῶν ἐλαφροτέρων ἐνδημικῶν νόσων ἐντὸς 2 ὡρῶν. Πρόκειται περὶ τοῦ καφφὲ τῆς Μόκκας, ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ καφφέδες οἱ παραγόμενοι πέραν τῆς 22 μοίρας Ἰσημερινοῦ, ὡς ο Βραζιλιανὸς τὸν ὀποίον ἔχομεν εἶνε προικισμένοι μὲ πολὺ καλὰς ἰδιότητας.

Μέσα στο χάος, καταφθάνει αποστολή του Ιατροσυνεδρίου εξ Αθηνών, αποτελούμενη από τους καθηγητές Ιατρικής κ. Σακόρραφο και κ. Μανούσο. Αυτοί προκαταβολικώς 

συνιστοῦν τὴν ἀποφυγὴν τῶν καφενείων, τῶν ζυθοπωλείων, τῶν ζαχαροπλαστείων, τῶν ναῶν καὶ ἐν γένει τῶν κέντρων ἔνθα γίνονται δημόσιαι συγκεντρώσεις. Ταυτόχρονα, απαγορεύουν τις επισκέψεις στους ασθενείς και την απολύμανση των νοσηλευόντων. 

Οἱ κάτοικοι δέον νὰ κλείωνται εἰς τὰς οἰκίας των μετὰ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου. Ἐπιτρέπονται τὰ οἰνοπνευματώδη ποτὰ, ὄχι ὁμως καὶ ἡ τούτων κατάχρησις. Ἐπιβάλλεται ἡ καλὴ διατροφή. Διαδόσεις περὶ ὑπάρξεως ἄλλης νόσου εἶνε ἀβάσιμοι καὶ ψευδεῖς.

Έτσι, σχεδόν διαψεύδουν την επιστολή, ενώ ο Νομάρχης καθώς η κινίνη τελειώνει, παραγγέλνει ένα παρεμφερές φάρμακον, την κίνα : 

Ἀνἀγκη ὡσαύτως οἱ πάσχοντες νὰ λαμβάνουν ἄφθονα ζεστὰ καὶ ἐφιδρωτικά. Εἶναι τὸ ἀσφαλέστερον μέσον θεραπείας τῆς γρίππης. Κακῶς νομίζουν πολλοί, ὅτι πρέπει να λαμβάνουν κινίνην ὡς προληπτικὸν μέτρον.

Τα αποθέματα καφέ επίσης τελειώνουν, οπότε οι καφεπώλες των Πατρών πωλούν ζάχαρη.

Την επόμενη ημέρα, 16 Οκτωβρίου, οι ιατροί καθηγητές εξ Αθηνών προβαίνουν σε επίσημη ανακοίνωση, όπου καταλήγουν πως προϋπήρχε ελονοσία, η οποία καλλιεργεί την γρίππη εἰς τὴν βαρεῖαν μορφὴν αυτής. Έτσι δίνουν σαφείς οδηγίες, πέραν των μέτρων:

Ἠ Ἰνφλουέντζα ἤ Γρίππη εἶνε κολλητικὴ ἀρρώστεια. Τὸ μικρόβιον τῆς ἰνφλουένζας εἶνε μέσα εἰς τὰ πτύσματα τοὺ ἀρρώστου. Ὅταν ὁ ἄρρωστος βήχῃ ἤ πταρνίζεται ἤ ὁμιλῆ δυνατὰ, φεύγουν ἀπὸ τὸ στόμα καὶ τὴν μύτην του χιλιάδες μικρόβια ινφουέντζας, τὰ ὁποῖα ἀνακατεύονται μὲ τὸν ἀέρα. Κολλᾶ κανεὶς ἰνφλουέντζαν καὶ ὅταν φιλήσἡ τὸν ἄρρωστον ἤ πιάσῃ τὸ χέρι του ἤ τὸ μανδύλι του ἤ πίῃ νερὸ μὲ τὸ ποτῆρι τοῦ ἀρρώστου ἀκαθάριστον. 

Εἶνε ἀνάγκη μόλις ἐννοήση κανείς τὰ πρῶτα συμπτώματα τῆς ἰνφλουέντζας, δηλ. κακοδιαθεσίαν, πυρετὸν, βῆχα κλπ. να πέσῃ εἰς τὸ κρεββάτι, νά κάμῃ δίαιταν μὲ ζεστὸ γάλα καὶ ἐν ανάγκῃ νὰ φωνάξῃ τὸν ἰατρὸν, χωρὶς ν᾽ ἀφήσῃ νὰ προχωρήσῃ τὸ κακόν. Να προφυλάσσσηται ἀπὸ τὰ κρυολογήματα, νὰ μὴ κουράζηται περισσότερον ἀπὸ ὄσον πρέπει, νὰ μὴ πίνῃ πολύ κρασί κονιάκ ἤ ἄλλα σπίρτα. Νὰ μὴ πηγαίνη εἰς μέρη ὅπου εἶνε πολλοί ἄνθρωποι, δηλ. εἰς καφενεῖα, κινηματογράφους, θέατρα κλπ.

Γύρω στις 20 Οκτωβρίου δείχνει να κοπάζει η Γρίππη στην Πάτρα, κατόπιν των μέτρων, τα κρούσματα είναι πλέον ολιγάριθμα και δεν είναι πια θανατηφόρα. Η Ακαδημία των Παρισίων καθώς έχει εντελώς τελειώσει η κινίνη συνιστά κίνα τρεις φορές την ημέρα αραιωμένη σε καφφέ. Τελικά η ιατρική συνδυάζεται με τα μαντζούνια, τι να πει κανείς; Πάντως, όπως διαβάζουμε στο Νεολόγο της 20ης Οκτωβρίου 

Τὰ καφενεῖα, ἄν μὴ ὅλα, τὰ πλείστα, διὰ τὴν ἔλλειψιν κόσμου κλείουσιν ἐνωρὶς καὶ οὑτω ἡ πόλις ἐφησυχάζει τὰς νύκτας ἐξασφαλίζουσα τὴν ὑγείαν της.

Την επόμενη μέρα δημοσιεύεται το Χρονογράφημα Ἡ Επισκέπτις, αφού καθώς φαίνεται έχει επέλθει ύφεση και η κυρία Γρίππη έφυγε πια από την Πρωτεύουσα Αχαϊοήλιδος. Πλην όμως συνεχίζονται οι κηδείες, ενώ ἐπειδὴ ἐνοχλοῦνται ἐπικινδύνως οἱ βαρέως ἀσθενεῖς ἐκ γρίππης ἀπὸ τὰς μουσικὰς τῶν κηδειῶν καὶ ἐγένοντο παράπονα ἐκ μέρους συγγενῶν, ἡ ἀστυνομικὴ ἀρχὴ θ` ἀπαγορεύσῃ νὰ ἀκολουθοῦν τὰς κηδείας μουσικάς.

Οι δημότες πια δεν πεθαίνουν από την Ισπανική Γρίπη εν Πάτραις. Έτσι, το δημοτικό συμβούλιο προβαίνει σε ανακοινώσεις στατιστικών στις 25 Οκτωβρίου 1918. Συνολικώς από 1 ἔως 20 Οκτωβρίου άπέθανον ἄνδρες 204 και γυναῖκες 277, ἤτοι 481. Ἐκ τοῦτων ἀπέθανον εκ γρίππης ἄνδρες 168 και γυναῖκες 226, ἤτοι 394. Ἡ μεγαλειτέρα θνησιμότης παρατηρεῖται ἀπὸ τὼν 40 ἐτῶ καὶ κάτω, φθάσασα τα 313 άπέναντι μόνον 81 ἀπὸ 40 καὶ ἄνω. Τέλος, δημοσιεύεται ο πίνακας με τις συνοικίες που θρήνησαν θύματα:

ΠΙΝΑΚΑΣ

Οι κηδείες βεβαίως συνεχίζονται και ο κόσμος ασθενεί από την αιώνια ασθένεια, τον θάνατο. 30 Οκτωβρίου έχουμε 10 θανάτους. 3 Νοεμβρίου 5 θανάτους. Στα μέσα Νοεμβρίου η Ισπανική Γρίπη έχει φύγει από την Πάτρα. Έπονται άλλες αιτίες θανάτου, εγκλήματα ερωτικά (Πυρπόλησις οἰκίας ἀπίστου ἐραστοῦ ὐπὸ πρώην ἀοιδοῦ ἐκ Βαρβασαίνης), ο Μεγάλος Πόλεμος, το επισιτιστικό της χώρας μας.  

Φαίνεται πως η Γρίπη συνεχίζεται στην υπόλοιπη Ελλάδα, ηρεμεί ως εξαφανίζεται στην Αχαΐα, αλλά καταπλακώνει την Ηλεία και την πρωτεύουσα, καθώς τα μέτρα για κλειστά θέατρα μεταφέρονται εκεί, στην Αθήνα.

Πράγματι, αραιώνει ο κόσμος στα θέατρα της εποχής, τα θέατρα αργούν παντελώς, ενώ όπως διαβάζουμε και στην εφημερίδα Έθνος αρχές Νοεμβρίου, το φιλοθεάμον κοινό πέφτει σε κατάθλιψη :

ΟΙ ΚΑΤΗΦΕΙΣ

Οἱ τζαμπατζῆδες τῶν θεάτρων εἶνε ἐκτάκτως δυσηρεστημένοι κατὰ τῆς γρίππης. Τοὺς ἔκλεισε τὰ θέατρα. Περιφέρονται κατηφεῖς, ὡσὰν νὰ ἐκεθρονίσθησαν καὶ αυτοὶ μαζὶ μὲ τὸν Κάϊζερ. Δὲν δύνανται δὲ νὰ ἐννοήσουν πῶς εἶνε δυνατὸν νὰ προσβάλλεται κανεὶς ἀπὸ τὴν γρίππην ἐυκολώτερον ἐις τὸ θέατρον καὶ ὄχι εἰς τὸν κινηματογράφον, εἰς τὸν ὁποῖον φεὐ! ἐφέτος δὲν ἔχουν εἴσοδον. Τοιουτοτρόπως ἔγιναν οἱ φανατικώτεροι ἐχθροὶ τῆς γρίππης, διὰ τὴν ὁποίαν δὲν παύουν ζητοῦντες δεκάκις τῆς ἡμέρας πληροφορίας. ῾Ὀλοι εὐρίσκουν ὅτι ἡ νόσος δὲν εἶνε μόνον ἐν ὑφέσει, ἀλλὰ ἐξέλιπεν ἐντελῶς. ῾Ὡστε ἀποροῦν διὰ τὸ κλείσιμον τῶν θεάτρων.

Τι να κάνουνε λοιπόν; Αναγιγνώσκουν μυθιστορήματα, όπως το ωραίο Ο Κόσμος κι ο Κοσμάς, του Γρηγορίου Ξενόπουλου, που δημοσιεύεται σε συνέχειες στην ίδια εφημερίδα εκείνη την εποχή, πίνουν μουρουνέλαιο και ιαματικά ύδατα πόσεως.

Στις 5 Νοεμβρίου γίνεται λιτανεία στο κέντρο των Αθηνών:

Εἰς τὴν Πλατεῖαν τῆς Ὁμονοίας εἶδα προχὲς τὸ κατανυκτικὸν θέαμα μιᾶς λιτανείας διὰ τὴν καταδίωξιν κι ἐξόντωσιν τῆς γρίππης “θείᾳ συνάρσει”. Ὁ βορριᾶς οὖχ ἦττον ἐφυσοῦσε δριμύτατος. Καὶ ἕνα πλῆθος γραϊδίων, πιστῶν, μὲ τὰ πλευρὰ ἐκτεθειμένα εἰς τὴν δολοφονικὴν πνοὴν τοῦ βορριᾶ, ἐδέετο κατανυκτικώτατα. 

Λέει στο γράφοντα Τιμολέοντα Σταθάτο ένας γιατρός:

Ἱδοὺ ἕνας τρόπος νὰ αὐξήσῃ ἡ θνησιμότης ἀπὸ τὴν γρίππην. Ὅλοι αυτοὶ δὲν θὰ άποφύγουν τὰς ψύξεις μὲ αυτὸ τὸ διαβολόκρυο. Θὰ πουντιάσουν. Δὲν βλάπτει καὶ ἡ λιτανεία. Πῶς λένε οἱ παπάδες. Ἡ πίστις σου σέσωκέ σε, θαρρῶ.

Τέλος πάντων, ο γράφων και αντιγράφων τούτα δεν έβγαλε και πολλά συμπεράσματα. Κάνει καλό ο καφφές; Κι αν ναι, ποιος καφφές; Ο Βραζιλιάνος ; Ζούμε την Αποκάλυψη του Ιωάννου; Κι αν ναι, σε ποιο εδάφιο βρισκόμαστε; Ένα είναι σίγουρο, ότι φαίνεται να  επικρατεί το “Όποιον Πάρει ο Χάρος”, το παίγνιον της Τουρκοκρατίας. Επομένως ευχόμεθα υγεία σε όλους, ψυχραιμία και όχι πανικό, καθώς, για να αντιγράψουμε πάλι τον χρονικογράφο της εποχής, ο πανικός αποτελεί “προδιάθεσιν εις κάθε αρρώστειαν”! 

Υγιαίνετε !


Η ΥΓΙΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ Τα νέα παλιά μέτρα για την Επιδημία Γρίπης του 1918 εν Πάτραις

Category : Uncategorized

Το 1918 ξεσπά επιδημία γρίπης ισπανικής. Βρισκόμαστε σε μια Πάτρα όπου έχουν μόλις γίνει οι πρώτες δημοτικές εκλογές με ψηφοδέλτιο (1914)  και έχει εκλεγεί ο Δημήτριος Ανδρικόπουλος Μπουκαούρης. Της γνωστής οικογενείας πολιτικών. Η γρίπη δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς φθάνει στην Πάτρα, πάντως από τα δημοσιεύματα με τις αποφάσεις και τα μέτρα φαίνεται πως πολλοί θεώρησαν ότι προήρχετο από τις ακαθαρσίες της πόλης. Τα μέτρα; Θαρρώ πως πολύ δεν διαφέρουν και από τα σημερινά.

Και δες και θάρρος οι αρχές, να λένε ευθέως πως πρέπει να καλύπτονται εντελώς τα φέρετρα, αλλιώς δε θα πηγαίνουν οι ιερείς στις κηδείες.

Δήμαρχος Μπουκαούρης είπαμε; Για να δούμε την τελευταία εικόνα, κατόπιν της λήψεως των περίφημων μέτρων. Ένα ανώνυμο, φρικώδες πτώμα κείται επί ημέρας και σήπεται. Σε ποια οδό ευρίσκεται; Εις την οδό Μπουκαούρη. Έκτακτα!

Η ΥΓΙΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

Κυριακή 7 Οκτωβρίου 1918

Τα λαμβανόμενα μέτρα

Δι᾽ ἐγγράφου του ὁ κ. Νομάρχης χθες τὴν πρωῗαν πρὸς τὸν Ἰατρικὸν Σύλλογον ἐζήτησεν, ὅπως συγκληθῇ ὁ Σύλλογος ἀμέσως εἰς συνεδρίαν καὶ ὑποδείξῃ τὰ ληπτέα μέτρα πρὸς καταπολέμησιν τῆς ἐπιδημίας, ὑποβάλῃ δὲ ἐπὶ τῇ βάσει πληροφοριῶν ἑνὸς ἑκάστου ἰατροῦ στατιστικὴν τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν μέχρι τοῦδε κρουσμάτων.

Ἀνάλυσις ὑδατος. Ἐπισκευὴ ὁδοῦ

Ὁ κ. Νομάρχης δι᾽ ἐγγράφου του πρὸς τὸν Διευθυντὴν τοῦ Νοσοκομείου κ. Κορύλλον ἐζήτησε ὅπως ἐνεργηθῇ χημικῆν ἀνάλυσις τοῦ ὕδατος τῆς πόλεως. Δι᾽ ἑτέρου δὲ ἐγγράφου του πρὸς τὸν κ. Νομομηχανικὸν ὁ κ. Νομάρχης διέταξεν ὅπως κληθῇ ὁ ἐργολάβος κ. Λυκούδης καὶ προβῇ εἰς τὴν ἄμεσον ἀνακαίνισιν τῆς ὁδοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου ἀποτελούσης ἑστίαν μολύνσεως ὡς ἔχει σήμερον.

Ἐπιθεώρησις Οἰκιῶν

Ὑπὸ τοῦ κ. Νομάρχου κατηρτίσθη Ἐπιτροπὴ ἐκ τοῦ ἐπόποτου τῆς καθαριότητος κ. Μεϊντάνη, ἑνὸς Δημοτικοῦ ὑπαλλήλου καὶ ἑνὸς ἀνθυπασπιστοῦ τῆς χωροφυλακῆς οἵτινες συνοδευόμενοι ὑπὸ δύο χωροφυλάκων θὰ περιέρχονται τὴν πόλιν καὶ θὰ εἰσέρχονται εἰς τὰς αὐλὰς τῶν οἰκιῶν, ὅπως ἐξετάζουν ἐὰν τηρῆται καθαριότης. Ἡ ἐπιτροπὴ θὰ εἰσέρχεται ἐν ἀνάγκῃ καὶ εἰς τὰς οἰκίας.

Λειτουργία Φαρμακείων

Ὁ κ. Νομάρχης ἐπέτρεψεν εἰς ὅλα τὰ φαρμακεῖα, ὅπως λειτουργοῦν καὶ τὰς Κυριακὰς ἐφ᾽ ὅσον ὑπάρχει ἡ έπιδημία. Τὸ μέτρον ἄρχεται ἐφαρμοζόμενον ἀπὸ σήμερον.

Οι σταθμοὶ τοῦ ΣΠΑΠ

Χθὲς ἐκλήθη ὑπὸ τοῦ κ. Νομάρχου ὀ ἐπιθεωρητῆς τοῦ ΣΠΑΠ κ. Πουλῆς καὶ παρεκλήθη, ὄπως διατάξη τάχιστα τὴν ἐπισκευὴν τῶν ἔξωθι τῶν ἀποθηκῶν τοῦ ΣΠΑΠ χώρων, ὥς καὶ τῆς ὁδοῦ τὴς ἀγούσης εἰς αὺτὰς ἀπὸ τῶν στρατώνων ἁγίου Διονυσίου καθότι αὕτη, ὡς αὐτοπροσώπως ἀντελήθφη εὐρίσκεται εἰς οἰκτρὰν κατάστασιν. Διέταξεν ὡσαύτως τὴν ἐπισκευὴν τοῦ χώρου τῦ πρὸ τῶν ἀποθηκῶν τοῦ σταθμοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου καὶ τοῦ τμήματος τῆς εἰς αὐτὰ ἀγούσης ὁδοῦ.

Διακοπὴ σχολείων

Ἀπὸ χθες διεκόπησαν τὰ μαθήματα ὅλων τῶν σχολείων Δημοτικῶν καὶ Δημοσίων ἐπί 12 ἡμέρας μέχρι τῆς 18 Ὀκτωβρίου. Ἡ διακοπὴ θὰ ἐξακολουθήση καὶ πέραν τῆς ἡμερομηνίας αὐτῆς ἐάν πραστῇ ἀνάγκη. Ὁ κ. Νομάρχης παρεκάλεσε δι᾽ ἐγγράφου του καῖ τὸν Γενικὸν Πρόξενον τῆς Ἰταλίας, ὅπως λάβῃ τὸ αὐτὸ μέτρον καὶ διὰ τὰ λειτουργοῦντα Ἰταλικᾶ σχολεῖα.

Ἐπίσης ἐζητήθη καὶ παρὰ τοῦ κ. Εἰσαγγελέως τῶν Ἐφετῶν ἡ διακοπὴ τῶν δημοσίων συνεδριάσεων των Δικαστηρίων.

Ζητεῖται Κινίνη

Δια τηλεγραφήματός του χθὲς πρὸς τὸ Ὑπουργεῖον ὁ κ. Νομάρχης ἀνέφερε τὰ τῆς ἐπιδημίας καὶ ἐζήτησε τὴν ἀποστολὴν ἀφθόνου κινίνης τοῦ Κράτους.

Ἡ κάλυψις τῶν φερέτρων

Ὑπὸ τοῦ κ. Νομάρχου ἐδόθησαν διαταγαί εἰς τὴν ἀστυνομίαν, ὅπως ἐφαρμοσθῇ αὐστηρῶς ἡ ἀστυνομικὴ διάταξις, περί καλύψεως τῶν φερέτρων τῶν νεκρῶν κατὰ τὴν ἐκφοράν. Πρὸς τοῦτο ὁ κ. Νομάρχης συνιστᾷ, ὅπως οἱ ἱερεῖς μὴ συνοδεύουν κηδείας, ἂν πρότερον δὲν καλυφθῇ τὸ φέρετρον τοῦ νεκροῦ, διὰ λόγους δημοσίας ὑγιεινῆς.

Ἄλλα μέτρα

Ὀ κ. Νομάρχης θὰ διατάξῃ τὴν ἀπαγόρευσιν ἀπορρίψεως σκουπιδίων εἰς τοὺς λαχανοκήπους διὰ λιπάσματα. Ἐπίσης ἐπειδὴ ἀπαιτεῖται καλὴ δίαιτα διὰ τοὺς κατοίκους, ὅπως ἀντιστῶσι κατὰ τῆς ἐπιδημίας, θα διατάξῃ τὴν ἀπαγόρευσιν ἐξαγωγῆς πουλερικῶν, ὠῶν, σφαγίων καὶ ἄλλων τροφίμων.

Εἰς αυστηρότατα μέτρα διὰ τὴν καθαριότητα τῆς πόλεως προέβη καὶ ὁ Στρατιωτικὸς Διοικητὴς κ. Τριανταφυλλίδης, ὅστις ἔδωκεν αὐστηρὰς διαταγὰς εἰς τὰς περιπόλους, ὅπως ἐπιβλέπουν ἐν γένει τὴν τήρησιν τῆς καθαριότητος.

9 Οκτωβρίου

Ἔτερα μέτρα

Κατόπιν συνεννοήσεως τῶν ἀρχῶν ἀπεφασίσθη, ὅπως τὸ ἀποφασισθὲν μναμόσυνον ὑπὲρ τῶν πεσόντων κατὰ τὸν τελευταίον πόλεμωον, ἀναβληθῆ, πρὸς ἀποφυγὴν συγκεντρώσεως, δεδομένου ὅτι αἱ συγκεντρώσεις εἶναι ἐπιβλαβεῖς, λόγῳ τῆς ὑφισταμένης νόσου.

Ἐπίσης, κατὰ σύστασιν τοῦ κ. Νομάρχου ἀπεφασίσθη, ὅπως προσληφθῶσι καὶ ἔκτακτοι καθαρισταὶ διὰ τὴν πόλιν, προστεθῶσι δὲ καὶ ἕτερα τέσσαρα κάρρα διὰ τὴν ἔκτακτον καθαριότητα. Ἀτυχῶς ἠ περὶ προσθέτων καθαριστῶν καὶ ἑτέρων 4 κάρρων ἀπόφασις αὕτη τῶν ἀρχῶν, ἀναγκαιοτάτη ἄλλως τε, θὰ προσκρούσῃ εἰς τὴν ὑπάρχουσαν ἔλλειψιν ἐπαρκῶν ἐργατῶν κάρρων καὶ ἵππων, διὰ τὴν ἐργασίαν ταύτην τῆς καθαριότητος.

Παρὰ τὰ ἁνωτέρω, ἐλήφθη ἀπόφασις νὰ ἐνεργηθῇ ἔκτακτον ἄφθονον κατάβρεγμα τῆς πόλεως. χρήσιμον ἕνεκα τῆς περιστάσεως.

Ἐπιτροπὴ συσταθεῖσα ὑπὸ τοῦ κ. Νομάρχου ἐκ τῶν κ. κ. Ζαχαρᾶ Ἀ Γραμματέως τῆς Νομαρχίας, Τριανταφύλλου μοιράρχου, Μεϊτάνη ἐπόπτου τῆς καθαριότητος καὶ ἐκ δύο χωροφυλάκων περιῆλθε χθές τὰς ἀποκέντρους συνοικίας τῆς ἀρκτικῆς πλευρᾶς τῆς πόλεως καὶ ἐξήτασε τὰς διαφόρους οἰκίας. Παρετηρήθη ὑπὸ τῆς Ἑπιτροπῆς. ὅτι εἰς τὰς πτωχικὰς οἰκίας μετ᾽ ἐνδιαφέροντος ἤρχισαν οἱ ἔνοικοι νὰ επιμελῶνται τῆς καθαριότητος. Ἡ Ἐπιτροπὴ εξήτασε κατόπιν διάφορα καφενεία, ἑστιατόρια καὶ ξενοδοχεῖα. Ἐκ τούτων τὰ ἑστιατόρια τῶν ξενοδοχεῖων Ἀγγλίας καὶ Πατρῶν καὶ τοῦ Ζυθοπολείου Φιξ εὑρέθησαν εἰς αθλίαν κατάστασιν. Εἰς διάφορα καφφενεῖα ἠ Ἑπιτροπὴ κατέστρεψε περὶ τὰς 100 δέσμας παιγνιοχάρτων φρικωδῶς ἀκαθάρτων. Ἡ Ἐπιτροπὴ ἠρκέσθη χθὲς εὶς συστάσεις περὶ καθαριότητος, ἀπὸ σήμερον δὲ θα καταγγέλῃ τοὺς μη συμμορφουμένους πρ`ς τὰς ὑποδείξεις αὐτῆς. Σήμερον θα περιέλθῃ ἄλλας συνοικίας. Ἡ Ἐπιτροπὴ θὰ καταγγείλῃ τοὺς ἰδιοκτήτας τῶν οίκιῶν, ὅσοι δὲν προβαίνουσιν εἰς ἐπισκευὰς σχετιζομένας πρὸς τὴν καθαριότητα τῶν οἰκιῶν των.

Μολαταύτα η καθαριότητα και οι Επιτροπές και όλα φαίνεται πως δεν απέδωσαν.

Καθώς λίγες ημέρες μετά τα περίφημα μέτρα γράφεται η κάτωθι λογοτεχνικότατη Εικών, πάλι στο Νεολόγο Πατρῶν!

Ἐν Πάτραις, 11 Οκτωβρίου 1918

ΦΡΙΚΙΑΣΤΙΚΗ ΕΙΚΩΝ

ΚΥΡΙΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΑ

Θεωρῶ ὑποχρέωσιν καὶ ἀπέναντι τῶν συμπολιτῶν μου καὶ ἀπέναντι τῶν ἀρχῶν μας, αἵτινες μετὰ τόσου ἐνδιαφέροντος επιμελοῦνται τῆς καθαριότητος τῆς πόλεως καὶ μεριμνῶσι περὶ τῶν μέτρων πρὸς ἀντιμετῶπισιν λυσιτελῆ τῆς ἐπιδημίας, ὅπως παρουσιάσω χρονογραφικῶς μίαν εἰκόνα, ἥτις τυχαίως ὅλως ἐνεφανίσθη πρὸ ἐμοῦ χθὲς τὸ ἀπόγευμα ἐν μέσῃ ὁδῷ. Διηρχόμην τὴν ὁδὸν Μπουκαοὐρη (συνοκία ἄνω πόλεως) ὅτε ὀλίγον κάτωθι τῶν φυλακῶν Μαργαρίτη φρικτὴ καὶ ἀνατριχιαστικὴ εἰκὼν ἐνεφανίσθη ἐνώπιόν μου. Εἴς πολίτης νεκρὸς ἕκειτο ἑκτάδην ἐν μέσῃ ὁδᾠ, παρουσιάζων ὅλην τὴν φρίκην τῆς ἀγωνίας τοῦ θανάτου ἐπὶ τοῦ προσώπου, τὸ ὁποῖον ἧτο κατάστικτον ἀπὸ τὰς μυίας, αἵτινες κατὰ σμήνη ἐπτερύγιζον γύρω τοῦ προσώπου, ἐπὶ το στόματος τοῦ ὁποίου ἐζωγραφίζετο ἡ τελευταία ἀγωνία διὰ τῆς ἐκροῆς αφθόνου σιέλου.

Ἐφρικίασα πρὸ τοῦ θεάματος καὶ ζητήσας πληροφορίας παρὰ τῶν γειτόνων, ἔμαθον ὅτι ὁ δυστυχὴς αὐτὸς ἄγνωστος εὐρέθη τὴν πρωῗαν νεκρὸς εἰς ὅ μέρος εὐρίσκετο καὶ παρέμενεν ἐκεὶ τὸ πτῶμα καθ᾽ ὅλην τὴν ἡμέραν, χωρὶς τὸ ἀστυνομικὸν τμῆμα τὸ ἐπανειλημμένως εἰδοποιηθέν,ὥς ἐβεβαιώθην, νὰ σπεύσῃ καὶ μεταφέρῃ ἐκεῖθεν τὸν νεκρὸν εἰς τὸ Νεκροταφεῖον. Καὶ ἥδη ἐρωτῶ. Ποίαν ἀρχὴν βαρύνει ἡ εύθύνη τῆς ἀνατριχιαστικῆς ἐκείνης εἰκόνος τοῦ ἐν μέσῃ ὁδῷ ἐπί ὀλόκληρον ἡμέραν πτώματος ; Καὶ ἡ ἀρχὴ αὐτὴ θὰ συγκινηθῇ τουλάχιστον σήμερον, ὅπως σπεύσῃ καὶ μεταφέρη ἐκείθεν τὸν ἄταφον ἀπὸ διημέρου νεκρόν ; Εἶμαι πολύ περίεργος καὶ θα περιμείνω τὰς ἐνεργείας τῶν ἀρμοδίων, ἀλλὰ καὶ τὴν τιμωρίαν τῶν ὑπευθύνων τοῦ ἀπαισίου θεάματος.

Ξεν. Ε. Πετραλιᾶς


Από την επιδημία της Πάτρας, 1918

Category : Uncategorized

Εφημερίδα Νεολόγος

Ἐν Πάτραις, 11 Οκτωβρίου 1918

ΦΡΙΚΙΑΣΤΙΚΗ ΕΙΚΩΝ

ΚΥΡΙΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΑ

Θεωρῶ ὑποχρέωσιν καὶ ἀπέναντι τῶν συμπολιτῶν μου καὶ ἀπέναντι τῶν ἀρχῶν μας, αἵτινες μετὰ τόσου ἐνδιαφέροντος επιμελοῦνται τῆς καθαριότητος τῆς πόλεως καὶ μεριμνῶσι περὶ τῶν μέτρων πρὸς ἀντιμετῶπισιν λυσιτελῆ τῆς ἐπιδημίας, ὅπως παρουσιάσω χρονογραφικῶς μίαν εἰκόνα, ἥτις τυχαίως ὅλως ἐνεφανίσθη πρὸ ἐμοῦ χθὲς τὸ ἀπόγευμα ἐν μέσῃ ὁδῷ. Διηρχόμην τὴν ὁδὸν Μπουκαοὐρη (συνοκία ἄνω πόλεως) ὅτε ὀλίγον κάτωθι τῶν φυλακῶν Μαργαρίτη φρικτὴ καὶ ἀνατριχιαστικὴ εἰκὼν ἐνεφανίσθη ἐνώπιόν μου. Εἴς πολίτης νεκρὸς ἕκειτο ἑκτάδην ἐν μέσῃ ὁδᾠ, παρουσιάζων ὅλην τὴν φρίκην τῆς ἀγωνίας τοῦ θανάτου ἐπὶ τοῦ προσώπου, τὸ ὁποῖον ἧτο κατάστικτον ἀπὸ τὰς μυίας, αἵτινες κατὰ σμήνη ἐπτερύγιζον γύρω τοῦ προσώπου, ἐπὶ το στόματος τοῦ ὁποίου ἐζωγραφίζετο ἡ τελευταία ἀγωνία διὰ τῆς ἐκροῆς αφθόνου σιέλου.

Ἐφρικίασα πρὸ τοῦ θεάματος καὶ ζητήσας πληροφορίας παρὰ τῶν γειτόνων, ἔμαθον ὅτι ὁ δυστυχὴς αὐτὸς ἄγνωστος εὐρέθη τὴν πρωῗαν νεκρὸς εἰς ὅ μέρος εὐρίσκετο καὶ παρέμενεν ἐκεὶ τὸ πτῶμα καθ᾽ ὅλην τὴν ἡμέραν, χωρὶς τὸ ἀστυνομικὸν τμῆμα τὸ ἐπανειλημμένως εἰδοποιηθέν,ὥς ἐβεβαιώθην, νὰ σπεύσῃ καὶ μεταφέρῃ ἐκεῖθεν τὸν νεκρὸν εἰς τὸ Νεκροταφεῖον. Καὶ ἥδη ἐρωτῶ. Ποίαν ἀρχὴν βαρύνει ἡ εύθύνη τῆς ἀνατριχιαστικῆς ἐκείνης εἰκόνος τοῦ ἐν μέσῃ ὁδῷ ἐπί ὀλόκληρον ἡμέραν πτώματος ; Καὶ ἡ ἀρχὴ αὐτὴ θὰ συγκινηθῇ τουλάχιστον σήμερον, ὅπως σπεύσῃ καὶ μεταφέρη ἐκείθεν τὸν ἄταφον ἀπὸ διημέρου νεκρόν ; Εἶμαι πολύ περίεργος καὶ θα περιμείνω τὰς ἐνεργείας τῶν ἀρμοδίων, ἀλλὰ καὶ τὴν τιμωρίαν τῶν ὑπευθύνων τοῦ ἀπαισίου θεάματος.

Ξεν. Ε. Πετραλιᾶς